ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ

Το Λαογραφικό Μουσείο της Καστοριάς στεγάζεται στο αρχοντικό του Νεράντζη Αϊβάζη στον οικισμό Ντολτσό. Τα εκθέματα του μουσείου αφορούν αντικείμενα που χρησιμοποιούνταν σε παλαιότερες εποχές και σχετίζονται με τις δραστηριότητες των Καστοριανών στο χώρο του σπιτιού, της εργασίας, της ανάπαυσης και των κοινωνικών τους εκδηλώσεων. Αξιόλογα είναι τα εκθέματα που αφορούν την επεξεργασία της γούνας. Το υπόστεγο διατηρείται σε τρεις χώρους, το ζυμωτάρι, την αποθήκη τροφίμων και την αποθήκη κρασιού. Στον ημιόροφο υπάρχει ένας οντάς μετζάκι.

ΜΟΥΣΕΙΟ ΕΝΔΥΜΑΤΟΛΟΓΙΑΣ

Πρόκειται για μουσείο στο οποίο σώζονται παραδοσιακές τοπικές ενδυμασίες ανδρών και γυναικών της περιοχής. Στεγάζεται στο αρχοντικό των Αφων Εμμανουήλ και διαθέτει σημαντική συλλογή από παραδοσιακές στολές της πόλης της Καστοριάς καθώς και της ευρύτερης περιοχής. Η λειτουργία του βασίζεται σε προσπάθεια του μουσικοφιλολογικού συλλόγου “ΑΡΜΟΝΙΑ” που εργάζεται και φροντίζει για τον εμπλουτισμό και την συμπλήρωση του. Στα εκθέματα περιλαμβάνονται:
– Στολές γυναικών
– Ενδυμασίες ανδρών
– Παιδικές στολές
– Πλούσια συλλογή νομισμάτων
Το μουσείο διαφυλάσσει την πολιτιστική κληρονομιά του τόπου. Μαρτυρεί τον τρόπο ζωής των κατοίκων της εποχής, την ποιότητα ζωής και τις σχέσεις των Καστοριανών με την Ευρώπη και τον υπόλοιπο κόσμο.

ΒΥΖΑΝΤΙΝΟ ΜΟΥΣΕΙΟ

Στο Βυζαντινό Μουσείο της Καστοριάς εκτίθενται αντικείμενα της Βυζαντινής περιόδου από τον 12ο έως και τον 17ο αιώνα. Τα εκθέματα αφορούν κυρίως φορητές εικόνες άριστα συντηρημένες, οι οποίες έχουν συγκεντρωθεί από τους δεκάδες βυζαντινούς ναούς του Νομού και αποτελούν σπάνια δείγματα βυζαντινής τέχνης. Στα γλυπτά, και στις τοιχογραφίες είναι εμφανή τα σημάδια επιδράσεων από την Κρητική Σχολή (15ος αιώνας). (Τηλ. 0467- 26.781). Το βυζαντινό Μουσείο περιέχει μια από τις πλέον ολοκληρωμένες συλλογές Βυζαντινών Αγιο-γραφιών, μεταφερόμενων εικόνων και εκκλη-σιαστικής τέχνης που θα μπορούσε να συναντήσει κάποιος οπουδήποτε στον κόσμο. Γύρω στις 550 εικόνες φυλάσσονται στο Βυζαντινό Μουσείο της πόλης. Στις εικόνες απεικονίζονται μεμονωμένα πρόσωπα ή πολυπρόσωπες σκηνές σε ένα χώρο συμβατικό, με ένα τρόπο που τους αφαιρεί τη φυσικότητα και τους προσδίδει υπερβατικότητα. Το ιδανικό σε αυτή τη περίπτωση είναι η απόλυτη ομοιότητα με το πρωτότυπο. Χαρακτηριστικό στοιχείο της βυζαντινής τέχνης είναι η έλλειψη γεωμετρικής προοπτικής. Τα πρό-σωπα δεν φωτίζονται από κάποια συγκεκριμένη πηγή, αλλά κατά την κρίση του ζωγράφου, μόνο στα σαρκώματα. Τίποτε δεν γίνεται με γνώμονα το πλησίασμα του φυσιολατρικού, αλλά πάντοτε τονί-ζεται το υπερφυσικό.

ΟΙΚΟΜΟΥΣΕΙΟ

Πριν από 7.500 χρόνια περίπου μια ομάδα ανθρώπων της εποχής διάλεξε την νότια όχθη της λίμνης για να κτίσει με ξύλα και πηλό ένα χωριό μέσα ή πολύ κοντά στη λίμνη. Η νεολιθική αυτή κοινότητα αντιμετώπισε για εκατοντάδες χρόνια τις προκλήσεις του οικοσυστήματος της περιοχής αναπτύσσοντας ένα ευρύ φάσμα δραστηριοτήτων και έναν ιδιαίτερο πολιτισμό. Η ανασκαφική έρευνα που ξεκίνησε από την ομάδα του καθηγητή του Α.Π.θ. κ. Γ. Χ. Χουρμουζιάδη το 1992 έφερε στην επιφάνεια μεγάλο πλήθος σημαντικών ευρημάτων. Μέσα από τη μελέτη των ευρημάτων έγινε μια προσπάθεια ανασύνθεσης της εικόνας του προϊστορικού Λιμναίου οικισμού και της δημιουργίας του πρώτου Ελληνικού Οικομουσειου. Το Οικομουσείο του Δισπηλιού ξεπερνά τα όρια μιας συμβατικής αρχαιολογικής έκθεσης και μετατρέπει την αρχαιολογική πληροφορία σε χώρο που μπορεί κανείς να τη βιώσει. Σε μια έκταση 20 στρεμμάτων, που αναπαριστάνεται το οικοσύστημα ενός Λιμναίου οικισμού, ο επισκέπτης έχει τη δυνατότητα να περπατήσει πάνω στις ξύλινες πλατφόρμες του χωριού, να δει τα νοικοκυριά της 6ης χιλιετίας π.Χ. και να πλησιάσειτη ζωή των νεολιθικών κατοίκων. Η αναπαράσταση πλαισιώνεται από χώρους υποδοχής και αναψυχής και εκφράζει μια σύγχρονη μουσειολογική αντίληψη στο επίπεδο χρήσης της αρχαιολογικής πληροφορίας.